آزمانک
گنجی ءُ مُساپِر ءِ سُور ءَ را چاردہ سال تْوام اَت کہ چُک اِش نیست اَت۔ برے مُلّا ءُ مِیّا، برے پِیر ءُ زیارت، برے پکیر ءُ کلندر ءِ ٹِکّانہ، برے تبیب ءُ ڈاکٹرے ءَ ویل اَت اَنت۔
وھد میزان میزان ءَ دیم ءَ جُنزان اَت کہ ناگت ءَ یکروچے مئے گِس ءَ مات ءُ تُرو گُلاتون گُوش پہ گُوش اِت اَنت کہ گنجی ءَ تُھم لاپ ءَ کپتگ ءُ اُمیتانی گیمرتگیں کِشار دوبر سبز اِتگ۔ ءُ مُساپِر ءَ گوں پاکیں ھاوند ءَ اھد کُتگ کہ منی زال پہ وش ءُ سلامتی دْرواہ بوت، من اِمبراں ” کھوری ءُ سرسانڈ ” ( دو ھُشکاوگ ءُ ھُدا گِندیں ڈگار ءِ نام اَنت ) ءِ پسل ءَ بزّگ ءُ نیزگارانی سر ءَ ونڈ ءُ چنڈّ، ھیرات کن آں۔
ماہ ءُ سال دِہ دِہ ءَ پِرگْوزان اِت اَنت کہ گنجی نُھ ماہ ءُ ساھت بوت ءُ بچّے آؤرتے، مُساپِر ءُ گنجی ءَ ھوار تیوگیں ھلک وشّی ءُ شادِھانی بیٹ سراں گل ءُ شات اَت۔ مُساپِر ءَ دو گْورانڈ گوں یک پزّوریں پاچِنے ءَ جوکّینتگ اَت۔ ورگ ءُ چرّگ، دِرّ ءُ دوچ اَت۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
وھدے رُون ءُ موش، جُوپاگ ءِ موسم اَتک، مُساپِر ءَ وتی کَول ءُ زُبان ءِ رِد ءَ چہ گُوٹ ءُ چنڈّ ءَ پد کھوری ءُ سرسانڈ ءِ زاگیں جوھان بزّگ ءُ نیزگارانی سر ءَ ھیرات کُت ءُ پاکیں ھاوند ءِ شُکر گپت کہ من ءَ تلاہ ءُ سوگاتیں بچّے شکساتگے۔
ھمے داب ءَ وھد یکشل ءَ گوں تْرندیں گام ءُ رواجاں دیم ءَ گام جنان اَت ءُ مُساپِر ءُ گنجی ءِ سوگاتی ئیں بچّ جاڑُک ھم شکر ورنا ءُ پہ شال ءِ زانشجاہ ءَ وانگ ءَ رپتگ اَت۔ اے ھبر بیچارگیں گنجی ءُ مُساپِر ءِ وھم ءُ گُمان ءَ نہ اَت کہ مئے لکّی ئیں بچّ ءَ زُوراکیں وھد ءِ رستر ءُ جناور وتی زُورانسری ءِ دپار جوڑ کن اَنت، بلکیں گنجی ءُ مُساپِر ءَ پہ وتی تنگ ءُ تِلائیں بچّ جاڑُک ءَ ھزار مھلبیں واھگ ءُ ارمان ماھِکان ءِ تاس ءَ مینتگ اَت۔
گرم ءِ ٹاک ءَ من ءُ دِلاور چاپڑہ ( کاپر ) ءِ چیر ءَ نِندوک ءُ گوں کِتاب ءِ وانگ ءَ مُلمہ اَت اِیں کہ ناکو نمبو اتک ءُ پیش سلام بوت۔ ناکو نمبو ءَ کمے ساسارگ ءَ پد آپ وارت ءُ من ءَ پُول کُت، ناکو ھالاں دے اے گرم ءُ جل ءَ کُجانگو بوتگ ئے۔۔۔۔۔؟ ناکو ءَ پسّو دات کہ منی وَ ھیر اِنت! من وتی چاریں پسانی چارگ ءَ شُتگ آں دانکہ مُراد ءِ بست ءَ مہ رَو اَنت ءُ مُراد پاٹِک ءَ مہ بارت اِش، چی ءَ کہ مارا چُوشیں گُنجائشت نیست کہ ما اُمیت ءَ پاٹِک ءِ ڈنڈ ءُ ملاماں دات بِہ کن اِیں، مارا گریباں شپ ءَ شام نیست ءُ روچ ءَ سُبارِگ، مئے زِند ءِ مال ءُ مت ھمے چاریں پس اَنت۔ کمیں بے تواری ءَ پد۔۔۔۔۔۔۔۔
بلے چُکّاں! اپو دِگہ ھبرے من چہ گْوھرام ءَ اِش کُتگ باریں راستے یا نہ۔۔۔۔۔۔؟
اول ما اجکّا بوت اِیں باریں چونیں گپّے گْوھرام ءَ ناکو نمبو ءَ گْوشتگ کہ ناکو چٹ لپرزگو اِنت۔ من جُست کُت ناکو زان ءَ بے بلا چونیں گپّے کہ گْوھرام ءَ ترا گْوشتگ تو چو گیمرتگ ئے۔۔۔۔۔۔۔؟
ناکو نمبو ءَ گینسارتے کشّ اِت ءُ گْوشت: چُکّاں! ھبر وشیں ھبرے نہ اِنت، بلے من شُمارا گوں اے کِتابانی وانگ ءَ گِنداں پہ شُما ھم واجہ ھُدا ءِ جِند اِنت، چی ءَ کہ پہ مئے زھگاں مرچاں کِتابانی وانگ ھم جُرم ءُ گُناھے، نہ زاناں پہ مئے راج ءَ وشّیانی روچ کد ٹِکّ دنت۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ناکو نمبو ءِ اے ھبر ءِ اِشکنگ ءَ دِل ءِ پیچ ءُ تابیں دمکاں وڑ وڑیں ھیال تیجار ءُ اِشکند بوت، من لوٹ اِت کہ چہ نمبو ءَ جُست گِراں ناکو زان ءَ ھبر چی اِنت، دِلاور ءَ من ءَ وار نہ دات ءُ جُست کُت۔ ناکو ھبر ءِ جِند چی اِنت کہ تو پہ مئے کِتابانی وانگ ءَ بژنیگ ئے ؟، بلکیں مئے تھاریں زِندمان ءِ رُوژناہ کنوک ھمے کِتاب اَنت، اگاں ما کتابانی دامُن یلہ دات ءُ وَسر بوت اِیں، گُڑا مئے آکبت تھار دیم بیت۔
ناکو نمبو ءَ پد ءَ سارتیں گینسارتے کشّ اِت ءُ دِرّائینت، ھو بچّ تو راست گْوش ئے کہ اے کِتابانی وانگ ءَ چہ مئے تھارونکیں زِندمان رُوژناہ بیت، بلے اے اھد ءِ زُوراکیں ھاکم کُجا کِلّیت کہ شُما وانِندگ ءُ وتی ایردستیں راج ءِ رُوژنائیں چمّ بِہ بَہ اِت۔ زِی شال ءَ کہ سرکار ءِ سِلاہ بنداں لھتیں بلوچ پُسّگ ناشرکار ءِ نام ءَ جتگ، گْوھرام ءِ گْوشگ ءِ رِد ءَ ھمیشانی تہ ءَ سوج ءَ بیچارگیں گنجی ءُ مُساپِر ءِ یکُّوئیں بچّ جاڑُک ھم گون بیتگ کہ کُشتگ اِش۔ دنیگا بیچارگیں گنجی ءُ مُساپِر سھیگ نہ اَنت، اگاں سھیگ بِہ باں آس اِش شر ماں جامگ ءَ کپ اِیت۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
چہ ناکو نمبو ءِ اے ھبر ءِ اِشکنگ ءَ پد ما جُستی نہ بوت اِیں ءُ جیڑگانی زِر ءِ جُھلانک ءَ کپت اِیں، ھمے جیڑگانی مْیان ءَ چاراں زارے مچّ اِت ءُ میتگ دو میتگ بوت۔ انچو ناکو نمبو ءَ وتی دز لٹّ چِت ءُ گوں پاد آھِگ ءَ ھور گْوشت ئے، زُوراک ھمیش اِنت، آ اے نہ چار اِیت کہ کَے وتی مات ءُ پِت ءِ یکُّوئیں دُرّ ءِ دانگ اِنت۔
ھما اِنت چہ جاڑُک ءِ مرگ ءَ پد مُساپِر تھت ءِ سر ءَ کپتگ ءُ نار اِیت، گنجی گِس پہ گِس، میتگ پہ میتگ گردیت ءُ گْوش اِیت منی یکُّو ڈاکٹری ءِ وانگ ءَ ھلاس کنت ءُ کَیت شُمارا مُپت ءَ اِلاج کنت۔ برے مردُماں انچو پہ دیم بد ءُ رد کنت۔ برے کہ شوکیں جِنکّ ءُ زیبائیں کاڑے گِند اِیت، گْوش اِیت تو منی یکِّو جان ءِ دِشتار ئے، یکُّو جان کَیت ترا چہ سُھر ءَ بار کناں ءُ شُمئے سور بیت۔
من اُشتر کُشاں، گوک کُشاں، پس ءُ گْورانڈ کُشاں، ڈُھل ءُ سُرناہ کناں، چوکاں داران ءُ چاپ ءُ ھالو کناں، وڑ وڑیں گپّ ءُ ھبر کنت۔ نُوں پھک چہ ھوش ءُ سما ءَ درکپتگ ءُ پہ گنوکی روچاں گْوازینگ ءَ اِنت، بلے مرچاں اے گْواچن ءُ درد دُونتگیں داستان مارا کُلاں وتی رنگ ءَ رجان اِنت باریں داں کد۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
